Artöm DL5ABM i jego zespół zaprezentowali swoje najnowsze przedsięwzięcie. TetraPack czyli amatorską sieć radiową TETRA pracującą w trybie TMO (Trunked Mode Operation). Prezentacji dokonano po raz pierwszy na targach HamRadio 2023 w Friedrichshafen. Projekt ten, tak samo jak Brandmeister, umożliwia obsługę urządzeń różnych producentów, dostęp do wielu grup rozmównych oraz inne usługi znane z komercyjnych sieci w standardzie TETRA.

Czym jest TETRA?

TETRA to skrót utworzony z angielskich słów oznaczający TErrestrial TRunked RAdio (dawniej TransEuropean Trunked Radio). Jest to standard łączności cyfrowej dla służb publicznych i przedsiębiorstw utworzony przez Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych (ETSI) w 1995 roku. Standard ten jest ciągle aktualizowany i rozwijany, co przyczynia się do jego ciągłych wdrożeń oraz kolejnych aktualizacji już istniejących systemów.

Czym TETRA różni się od DMR?

TETRA również wykorzystuje koncepcję grup rozmównych i podziału zasobów radiowych na szczeliny czasowe (TS – TimeSlot) jednak z kilkoma ulepszeniami:

• kodek (ACELP) oferujący znacznie lepszą jakość głosu w porównaniu do DMR lub P25,
• sieć TETRA została zaprojektowana jako szerokoobszarowa sieć trankingowa. Wykorzystuje wielodostęp z podziałem czasowym TDMA (Time Division Multiple Access), który dzieli kanał radiowy o szerokości 25 kHz na na 4 szczeliny czasowe po po 14,1675 ms. Zawsze, przynajmniej jedna ze szczelin jest przeznaczona do sygnalizacji (wymiany danych między terminalem (MS – Mobile Station) a stacją bazową (BS – Base Station)). Jest to szczelina kontrolna nazywana także kanałem kontrolnym (CC – Control Channel). Pozostałe 3 szczeliny mogą przenosić jednoczesne 3 niezależne rozmowy głosowe. Dla zwiększenia pojemności można dołączyć do danej stacji bazowej kolejny kanał radiowy o szerokości 25 kHz, aby uzyskać 4 kolejne szczeliny do rozmów, nadal używając jednej i tej samej szczeliny kontrolnej.
• możliwe jest prowadzenie rozmów w trybie pełnego dupleksu, czyli radio uzyskuje funkcjonalność rozmowy jak przez telefon komórkowy,
• Znikają podziały grup rozmównych (TG – Talkgroup(s)) na statyczne i dynamiczne. Po wybraniu w radiotelefonie żądanej grupy nie ma potrzeby naciskania przycisku PTT. Radio automatycznie wysyła żądanie dołączenia do danej grupy a szczelina czasowa jest przydzielana radiotelefonowi automatycznie przez BS w momencie rozpoczęcia wywołania.
• możliwe jest przeglądanie prostych stron internetowych w formacie WAP.
• system w standardzie TETRA oferuje również transmisję danych, jednak z prędkością 9,6 kb/s na szczelinę, czyli do 28,8 kb/s.

Jak TetraPack integruje się z Brandmeister?

Obie sieci są ze sobą połączone:

• te same identyfikatory (SSI – Short Subscriber Identity lub ISSI Individual Short Subscriber Identity) przypisane przez RadioID.net są używane w obu sieciach do identyfikacji znaków wywoławczych radioamatorów,
• wszystkie TG od 91 wzwyż są współdzielone przez obie sieci,
• w powyższych grupach połączenia grupowe i indywidualne przekazywane do obu sieci,
• można wysyłać wiadomości tekstowe (SDS) pomiędzy obiema sieciami bez jakichkolwiek dodatkowych urządzeń.

Czego potrzebuję, aby dołączyć do TetraPack ?

W TetraPack używane są stacje bazowe, pozyskane z systemów komercyjnych. No właśnie. W świecie TETRA terminologia ewoluowała od „przemiennika” (RPT) do „stacji bazowej” (BS, BTS) ponieważ, tak jak wcześniej to opisano, jest to szerokoobszarowy system łączności trankingowej i bardziej przypomina on swoją postacią system telefonii komórkowej GSM.

Na stację bazową (BS lub BTS – Base Transceiver Station) składają się takie elementy jak:

SC – Site Controller obsługujący część sieciową, odpowiedzialny za funkcje przyłączenia stacji bazowej oraz przekazywania i odbierania wywołań do/z sieci,

BR – Base Radio obsługujący część radiową, a który dzieli kanał radiowy o szerokości 25 kHz na 4 szczeliny czasowe.

Aby rozszerzyć pojemność stacji i zwiększyć możliwość jednoczesnej obsługi większej (niż 3) ilości rozmów simplexowych, można do jednego SC podłączyć kilka BR. Każdy BR musi mieć własny kanał radiowy 25 kHz z osobną częstotliwością. Kilka BR zapewnia więc powiększenie ilości szczelin czasowych (Timeslot’ów) co można porównać do Tier 3 w systemach DMR.

Jeden SC jest w stanie obsłużyć do 8 BR czyli w jedna BS może być aż do 32 TS co daje:

32 – 1 CC = 31 jednoczesnych rozmów simplexowych.

Przy dużym natężeniu ruchu można kolejny TS przeznaczyć na dodatkowy kanał kontrolny (SCC – Secondary Control Channel).

Do tej pory zespołowi TetraPack udało się pozyskać i rozwijać z sukcesem dwie platformy sprzętowe na bazie stacji bazowych firmy Motorola. Jednak trwają prace nad włączeniem do sieci sprzętu również innych producentów. Niestety jest to zależne od dostępności tegoż sprzętu, więc jeśli Ty lub ktoś, kogo znasz, może użyczyć lub przekazać sprzęt TETRA (stację bazową) innych producentów zespołowi programistów TetraPack, ci proszą o kontakt. Mile widziane są również darowizny, które pomogą im w zakupie różnorodnego sprzętu Tetra i rozszerzeniu zakresu obsługiwanych platform sprzętowych i usług.

Stacje bazowe przetestowane i z sukcesem używane w TetraPack:
Opcja 1

• BTS Motorola CTS100,
• Komputer PC lub Raspberry z systemem Debian 64-bit i oprogramowaniem Dummy DL5ABM,
• Adapter icE1usb E1,

Opcja 2

• BTS Motorola EBTS lub MBTS
• Komputer PC lub Raspberry z systemem Debian 64-bit lub router Mikrotik z procesorem ARM np.: L009UiGS-RM
• Adapter icE1usb E1 lub router Cisco 2611XM z modułem vwic2-1mft-t1/e1 lub vwic2-2mft-t1/e1.

Jakie radiotelefony i jak je programować?

Możesz użyć dowolnego radiotelefonu obsługującego standard TETRA w trybie TMO (Trunked Mode Operation) do komunikacji w sieci TetraPack.

Radiotelefony, podobnie jak w DMR, programuje się przy pomocy wsadów (codeplug’ów). Najważniejszym ustawieniem jest kod sieci (MCC i MNC) oraz reguły przeszukiwania częstotliwości. Jeżeli zostanie wprowadzony tylko kod sieci bez dokładnych częstotliwości stacji bazowych, to radiotelefon przeskanuje cały dostępny zakres i podejmie próbę logowania do sieci wcześniej zadeklarowanej w codeplug’u.

Dodatkowo we wsadzie powinny znaleźć się numery GSSI (Group Short Subscriber Identity) używanych grup rozmównych.

Szczeliny czasowe są dynamicznie przydzielane przez stację bazową w trakcie wywołań, jak to zwykle bywa w systemach trankingowych.

Czy mogę połączyć się z TetraPack za pomocą hotspotu?

Na moment pisania tego artykułu nie istnieje rozwiązanie podobne na przykład do platformy MMDVM. Brak hotspota TETRA spowodowany jest tym, że jest to standard bardziej złożony, a to sprawia, że w tej chwili nie posiadamy wiedzy dotyczącej hotspotów obsługujących ten TETRA.

Inne źródła na ten temat:

• Prezentacja z BrandMeister & TetraPack – Luty 2024
• Prezentacja z HamRadio Friedrichshafen 2024 BrandMeister & TetraPack – Czerwiec 2024
• Wiki: wiki.tetrapack.online
• Wsparcie dla operatorów chcących dołączyć swój BTS do TetraPackna Telegramie: https://t.me/TetraPackGeneralSupport
• Beta Dashboard: http://core.tetrapack.online:8081/page/
• Mapa stacji bazowych w systemie: https://map.tetrapack.online

Wpis powstał na podstawie artykułu z news.brandmeister.network